Ένα υπολογιστικό σύστημα
αποτελείται από
• το Υλικό μέρος (το σύνολο των μηχανικών μερών) και
• το Λογισμικό (δηλαδή τα προγράμματα που «τρέχουν» ή «εκτελούνται» σ’ αυτό το σύστημα»).
Στο Λογισμικό που υπάρχει σε κάθε υπολογιστικό σύστημα ανήκει το Λειτουργικό Σύστημα.
Το λειτουργικό σύστημα είναι ένα λογισμικό μέσω του οποίου ο υπολογιστής επικοινωνεί με το χρήστη, δέχεται τα αιτήματά του και στη συνέχεια ελέγχει και συντονίζει το υλικό του υπολογιστή με στόχο την ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων.
Το λειτουργικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση της Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας, της κεντρικής μνήμης, του συστήματος αρχείων, των περιφερειακών μονάδων μνήμης και διαθέτει μηχανισμούς για την προστασία και την ασφάλεια προγραμμάτων και δεδομένων.
Γνωστά Λειτουργικά Συστήματα είναι το Unix, το DOS, τα WINDOWS, το MACOS, το LINUX κ.α.
Στην παρουσίαση που ακολουθεί περιγράφονται στοιχεία του λογισμικού συστήματος, του λειτουργικού συστήματος κ.α.
Γνωστά Λειτουργικά Συστήματα είναι το Unix, το DOS, τα WINDOWS, το MACOS, το LINUX κ.α.
Στην παρουσίαση που ακολουθεί περιγράφονται στοιχεία του λογισμικού συστήματος, του λειτουργικού συστήματος κ.α.
Εκτός από το Λογισμικό Συστήματος ο χρήστης εγκαθιστά εφαρμογές (προγράμματα) που του είναι απαραίτητες όπως οι φυλλομετρητές (για επίσκεψη ιστοσελίδων στο διαδίκτυο), εφαρμογές γραφείου (για δημιουργία κειμένων, λογιστικών φύλλων κ.α.), εφαρμογές επεξεργασίας εικόνας ή βίντεο κ.λ.π.
Στην επόμενη παρουσίαση γίνεται μια ταξινόμηση του Λογισμικού Εφαρμογών :
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Επεκτάσεις ονομάτων αρχείων
Από αυτή την επέκταση χαρακτηρίζεται ο τύπος του κάθε αρχείου. Έτσι, το αρχείο με όνομα Μαρία.doc είναι έγγραφο μορφοποιημένου κειμένου αφού έχει την επέκταση .doc.
Ακολουθεί μία λίστα μερικών βασικών τύπων αρχείων με τις αντίστοιχες επεκτάσεις τους:
Αν συμβεί αλλαγή κάποιας επέκτασης τότε το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή δε θα μπορεί να αναγνωρίσει το σωστό τύπο του αρχείου, οπότε το άνοιγμα του αρχείου μπορεί να μη γίνεται αυτόματα (π.χ. με διπλό κλικ στο αρχείο) ή να γίνεται μέσα σε λάθος πρόγραμμα.
Συνήθως οι επεκτάσεις των αρχείων είναι κρυφές έτσι ώστε οι αρχάριοι χρήστες να μην τις αλλοιώνουν κατά λάθος, σε περίπτωση που θέλουν να κάνουν μετονομασία αυτών των αρχείων.
Ποιοί τύποι αρχείων είναι εύκολο να μολυνθούν από ιούς;
Από τους παραπάνω τύπους των αρχείων κάποιοι είναι δυνατό να μολυνθούν με ιούς και κάποιοι όχι. Για παράδειγμα, τα αρχεία απλού κειμένου (txt) και τα αρχεία πολυμέσων (εικόνας, ήχου, βίντεο) μπορούμε να θεωρήσουμε ότι γενικά δεν μολύνονται.
Υπάρχουν ιοί οι οποίοι μεταδίδονται μέσω αρχείων με κατάλληλα επιλεγμένα ονόματα ώστε να παραπλανούνται οι χρήστες και να νομίζουν ότι το αρχείο είναι άλλου τύπου από τον πραγματικό. Έτσι, μπορεί κάποιος να λάβει μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος ένα συνημμένο αρχείο με όνομα Hello.mp3.exe. Αν οι επεκτάσεις των αρχείων δεν είναι ορατές τότε το αρχείο θα φαίνεται ως Hello.mp3 και ένας ανυποψίαστος χρήστης θα πιστέψει ότι πρόκειται για αρχείο ήχου. Μάλιστα, επειδή μπορεί να ξέρει ότι τα αρχεία ήχου δε μολύνονται από ιούς, μπορεί να ανοίξει το αρχείο για να ακούσει το τραγούδι αλλά τότε ο υπολογιστής του θα μολυνθεί.
Το ίδιο πρόβλημα μπορεί να προκύψει από την αναζήτηση και λήψη αρχείων ήχου και βίντεο από το διαδίκτυο, είτε μέσα από τον παγκόσμιο ιστό είτε μέσα από ειδικές υπηρεσίες ανταλλαγής αρχείων μεταξύ των χρηστών.
Για λόγους ασφαλείας, λοιπόν, πρέπει να φροντίζουμε ώστε να είναι πάντα ορατές οι επεκτάσεις των αρχείων μας.
Τα Windows κρύβουν τις επεκτάσεις ονομάτων αρχείων αλλά μπορείτε να επιλέξετε να εμφανίζονται.
1. Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο και τοποθετείστε τα εικονίδια στην κατηγορία που ανήκουν, στο λογισμικό συστήματος ή το λογισμικό εφαρμογών
http://photodentro.edu.gr/photodentro/Gym_Plhr_Kef2_5_categories/
Στο φύλλο εργασίας που έχετε συμπληρώστε τις ονομασίες και τη χρήση του κάθε εικονιδίου.
2. Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο και τοποθετείστε τα λογισμικά που φαίνονται στον πίνακα του δωρεάν λογισμικού ή δοκιμαστικής χρήσης ή ανοιχτού κώδικα.
http://photodentro.edu.gr/photodentro/Gym_Plhr_Kef2_8_free/
Συμπληρώστε στο φύλλο εργασίας που έχετε τα κενά.
3. Στην παρακάτω ιστοσελίδα υπάρχουν πολλές επεκτάσεις των αρχείων που χρησιμοποιούνται σ' έναν υπολογιστή.
http://photodentro.edu.gr/photodentro/kef2_5_file_extensions_pidx009306/
Να συμπληρώσετε αυτές τις επεκτάσεις στο φύλλο εργασίας που έχετε.
Περισσότερες πληροφορίες για το λογισμικό μπορείτε να δείτε στο παρακάτω βίντεο:
- txt (αρχεία απλού κειμένου χωρίς μορφοποιήσεις – Σημειωματάριο)
- doc, dot (έγγραφα και πρότυπα εγγράφων μορφοποιημένου κειμένου – MS-Word)
- xls (υπολογιστικά φύλλα – MS-Excel)
- ppt, pps (παρουσιάσεις και προβολές παρουσιάσεων – MS-PowerPoint)
- mdb (βάσεις δεδομένων – MS-Access)
- pdf (έγγραφα μόνο για ανάγνωση – Adobe Acrobat Reader)
- htm, html (ιστοσελίδες)
- zip, rar (συμπιεσμένα αρχεία)
- bmp, tif, jpg, gif, png (αρχεία εικόνας)
- wav, mp3, wma, mid (αρχεία ήχου)
- avi, mpg, mov, mp4, flv (αρχεία βίντεο)
- exe, com, dll (εφαρμογές, κ.ά.)
Αν συμβεί αλλαγή κάποιας επέκτασης τότε το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή δε θα μπορεί να αναγνωρίσει το σωστό τύπο του αρχείου, οπότε το άνοιγμα του αρχείου μπορεί να μη γίνεται αυτόματα (π.χ. με διπλό κλικ στο αρχείο) ή να γίνεται μέσα σε λάθος πρόγραμμα.
Συνήθως οι επεκτάσεις των αρχείων είναι κρυφές έτσι ώστε οι αρχάριοι χρήστες να μην τις αλλοιώνουν κατά λάθος, σε περίπτωση που θέλουν να κάνουν μετονομασία αυτών των αρχείων.
Ποιοί τύποι αρχείων είναι εύκολο να μολυνθούν από ιούς;
Από τους παραπάνω τύπους των αρχείων κάποιοι είναι δυνατό να μολυνθούν με ιούς και κάποιοι όχι. Για παράδειγμα, τα αρχεία απλού κειμένου (txt) και τα αρχεία πολυμέσων (εικόνας, ήχου, βίντεο) μπορούμε να θεωρήσουμε ότι γενικά δεν μολύνονται.
Υπάρχουν ιοί οι οποίοι μεταδίδονται μέσω αρχείων με κατάλληλα επιλεγμένα ονόματα ώστε να παραπλανούνται οι χρήστες και να νομίζουν ότι το αρχείο είναι άλλου τύπου από τον πραγματικό. Έτσι, μπορεί κάποιος να λάβει μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος ένα συνημμένο αρχείο με όνομα Hello.mp3.exe. Αν οι επεκτάσεις των αρχείων δεν είναι ορατές τότε το αρχείο θα φαίνεται ως Hello.mp3 και ένας ανυποψίαστος χρήστης θα πιστέψει ότι πρόκειται για αρχείο ήχου. Μάλιστα, επειδή μπορεί να ξέρει ότι τα αρχεία ήχου δε μολύνονται από ιούς, μπορεί να ανοίξει το αρχείο για να ακούσει το τραγούδι αλλά τότε ο υπολογιστής του θα μολυνθεί.
Το ίδιο πρόβλημα μπορεί να προκύψει από την αναζήτηση και λήψη αρχείων ήχου και βίντεο από το διαδίκτυο, είτε μέσα από τον παγκόσμιο ιστό είτε μέσα από ειδικές υπηρεσίες ανταλλαγής αρχείων μεταξύ των χρηστών.
Για λόγους ασφαλείας, λοιπόν, πρέπει να φροντίζουμε ώστε να είναι πάντα ορατές οι επεκτάσεις των αρχείων μας.
Τα Windows κρύβουν τις επεκτάσεις ονομάτων αρχείων αλλά μπορείτε να επιλέξετε να εμφανίζονται.
Για να εμφανίσετε ή να αποκρύψετε επεκτάσεις ονομάτων αρχείων
Ανοίξτε τις Επιλογές φακέλων κάνοντας κλικ στο κουμπί Έναρξη, στην επιλογή Πίνακας Ελέγχου, μετά στην Εμφάνιση και εξατομίκευση και στη συνέχεια κάνοντας κλικ στην επιλογή Επιλογές φακέλων.
Κάντε κλικ στην καρτέλα Προβολή και, στη συνέχεια, στην περιοχή Ρυθμίσεις για προχωρημένους, κάντε ένα από τα εξής:
Για να εμφανίζονται οι επεκτάσεις ονομάτων αρχείων, καταργήστε την επιλογή από το πλαίσιο ελέγχου Απόκρυψη επεκτάσεων για γνωστούς τύπους αρχείων και, στη συνέχεια, κάντε κλικ στο κουμπί ΟΚ.
Περισσότερες επεκτάσεις αρχείων στην ιστοσελίδα : http://www.solvusoft.com/el/file-extensions/
Α σ κ ή σ ε ι ς
Ανοίξτε τις Επιλογές φακέλων κάνοντας κλικ στο κουμπί Έναρξη, στην επιλογή Πίνακας Ελέγχου, μετά στην Εμφάνιση και εξατομίκευση και στη συνέχεια κάνοντας κλικ στην επιλογή Επιλογές φακέλων.
Κάντε κλικ στην καρτέλα Προβολή και, στη συνέχεια, στην περιοχή Ρυθμίσεις για προχωρημένους, κάντε ένα από τα εξής:
Για να εμφανίζονται οι επεκτάσεις ονομάτων αρχείων, καταργήστε την επιλογή από το πλαίσιο ελέγχου Απόκρυψη επεκτάσεων για γνωστούς τύπους αρχείων και, στη συνέχεια, κάντε κλικ στο κουμπί ΟΚ.
Περισσότερες επεκτάσεις αρχείων στην ιστοσελίδα : http://www.solvusoft.com/el/file-extensions/
Α σ κ ή σ ε ι ς
1. Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο και τοποθετείστε τα εικονίδια στην κατηγορία που ανήκουν, στο λογισμικό συστήματος ή το λογισμικό εφαρμογών
http://photodentro.edu.gr/photodentro/Gym_Plhr_Kef2_5_categories/
Στο φύλλο εργασίας που έχετε συμπληρώστε τις ονομασίες και τη χρήση του κάθε εικονιδίου.
2. Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο και τοποθετείστε τα λογισμικά που φαίνονται στον πίνακα του δωρεάν λογισμικού ή δοκιμαστικής χρήσης ή ανοιχτού κώδικα.
http://photodentro.edu.gr/photodentro/Gym_Plhr_Kef2_8_free/
Συμπληρώστε στο φύλλο εργασίας που έχετε τα κενά.
3. Στην παρακάτω ιστοσελίδα υπάρχουν πολλές επεκτάσεις των αρχείων που χρησιμοποιούνται σ' έναν υπολογιστή.
http://photodentro.edu.gr/photodentro/kef2_5_file_extensions_pidx009306/
Να συμπληρώσετε αυτές τις επεκτάσεις στο φύλλο εργασίας που έχετε.
____________________________________________________________________
Περισσότερες πληροφορίες για το λογισμικό μπορείτε να δείτε στο παρακάτω βίντεο:
